Oktobar mesec je međunarodni mesec borbe protiv raka dojke. Obeležava se u mnogim zemljama širom sveta kako bi se skrenula pažnja na rasprostranjenost raka dojke i podigla svest o značaju prevencije, ranog otkrivanja kao i o mogućnostima pravovremenog započinjanja lečenja osoba obolelih od raka dojke.
Prema podacima Svetske zdravstvene organizacije, u svetu se godišnje registruje oko 1.670.000 žena obolelih od ove bolesti, a oko 522.000 žena svake godine umre od ove bolesti.
Znaci upozorenja:
- Čvorić, otvrdlinu ili zadebljanje
- Oticanje, crvenilo ili promenu boje kože
- Promenu veličine ili oblika
- Stvaranje jamica ili nabiranje kože dojke
- Svrab, ljuštenje pokožice ili osip na bradavici
- Uvlačanje bradavice ili drugih delova dojke
- Sekret iz bradavice koji se iznenadno javi
- Javljanje novog bola koji se ne povlaci
Zbog čega su ovi znaci važni? Zbog toga što mogu pomoći u ranom otkrivanju raka dojke, onda kada se može uspešno lečiti.
Šta možete Vi da učinite?
Rano otkrivanje i tretman pružaju najbolje šanse za izlečenje raka dojke.
Plan ranog otkrivanja u 4 faze:
- mesečni samopregled dojki od 20.godine života
- fizikalni pregled dojki od strane lekara najmanje svake druge godine počev od 20.godine života, a svake godine preko 40.godine života
- ultrazvučni pregled dojki– metoda pregleda koja se preporučuje kod mlađih pacijenata, zena do 40 godina, zbog povećane senzitivnosti, kada je u pitanju žlezdana struktura. U toku ovog pregleda pacijent nije izložen zračenju, metoda nije bolna, pa se svakako, preporučuje i kao preventivni pregled.
- skrining-mamografije, snimanje dojke na posebnom rendgen-aparatu za dojku, mamografu, na 2 godine kod žena starijih od 50 godina, kao i visoko rizičnih žena starih 40-50 godina. Žene mlađe od 40 godina sa slučajevima raka dojke u porodici ili drugim faktorima rizika, potrebu i učestalost mamografskih pregleda treba da dogovore sa svojim lekarom.
- Kada je rak ograničen na dojku, stopa 5-godišnjeg preživljavanja je preko 95%.
Faktori na koje možete uticati:
- nerađanje ili prvo dete nakon 30.godine
- namerni prekid trudnoće pre prvog rođenog deteta
- nedojenje
- uzimanje kontraceptivnih pilula 5 i više godina, kao i lečenje steriliteta hormonima bez kontrole njihovog nivoa u krvi
- gojaznost nakon klimaksa
- suzbijanje simptoma klimaksa hormonskim preparatima
- izlaganje većim količinama zračenja
Faktori na koje ne možete uticati:
- starenje
- rak dojke u prošlosti
- slučajevi raka dojke u porodici
- nasleđeni mutirani gen za karcinom dojke BRCA1 ili BRCA2
- prva menstruacija pre 12.godine života
- menopauza nakon 55.godine.
Ciljna populacija tokom aktivnosti u Oktobru su i zdravstveni radnici različitog profila čija je uloga u ovom Mesecu borbe protiv raka dojke da informišu pacijentkinje da je pregled na rano otkrivanje raka dojke potreban , poželjan i dostupan , kao i koja vrsta pregleda se savetuje zavisno od godina života i naslednih genetskih faktora.
Vreme je da svi zajedno nešto promenimo i uradimo! Poslednji je trenutak da se svi ujedinimo i pobedimo rak!